De moderne geneeskunde heeft geweldige therapieën voor syfilis ontwikkeld, maar de ziekte vormt nog steeds een ernstige bedreiging voor de volksgezondheid, vooral wanneer vroege symptomen worden genegeerd. Het feit dat syfilis meerdere stadia kan doorlopen is een van de meest verontrustende kenmerken. Het begrijpen van de effecten van de ziekte op iemands gezondheid en hoe medische maatregelen de gevolgen kunnen voorkomen, wordt mogelijk gemaakt door deze stadia te kennen.

Syfilis is behandelbaar, vooral in de vroege stadia, maar blijft een wereldwijd probleem voor de volksgezondheid. Het is belangrijk om regelmatig een Syfilis test te ondergaan, vooral als je risicovolle contacten hebt gehad. Zonder behandeling verloopt de aandoening in stadia die elk worden gekenmerkt door verschillende symptomen. Deze informatie verlaagt de kans op overdracht en voorkomt dat de ziekte zich ontwikkelt tot de meest dodelijke stadia. In dit artikel worden de kenmerken van syfilis onderzocht, waarbij elke groeifase van de ziekte wordt gevolgd en de nadruk wordt gelegd op de symptomen.

Wat is syfilis? Een overzicht

Volgens het parasitaire organisme is de bacterie die de ziekte syfilis veroorzaakt Treponema pallidum. Dit komt doordat syfilis niet specifiek van aard is, maar ook andere delen van het lichaam kan aantasten. Dit draagt bij aan de grote verscheidenheid aan syfilisverschijnselen.

Congenitale syfilis wordt ook wel moeder op kind syfilis genoemd. Hierbij kan een moeder die besmet is met syfilis deze ziekte doorgeven aan de foetus. Syfilis informatie is cruciaal, omdat de ziekte in deze leeftijdsgroep ernstige complicaties kan veroorzaken. Deze ziekte kan ook vrij succesvol worden behandeld met behulp van antibiotica, vooral penicilline, maar de effecten daarvan zijn aanzienlijk. De behandeling hiervan door groeiregulerende maatregelen en het voorkomen van langetermijngevolgen benadrukt echter de noodzaak om de diagnose en behandeling zo vroeg mogelijk in te stellen.

De vier stadia van syfilis

Syfilis kan worden onderverdeeld in primaire, secundaire, latente en tertiaire stadia. Syfilis is een ziekte die in elk stadium een aantal kenmerkende symptomen en uiteenzettingen heeft, maar die lange perioden kan duren zonder dat er sprake is van tekenen of symptomen en die vrij ernstig is.

Primaire stadium van syfilis

In de meeste gevallen ontwikkelen mensen het primaire stadium van syfilis na 10 tot 90 dagen na het oplopen van het basisstadium van Treponema pallidum, waarbij 21 dagen de gemiddelde incubatietijd is. Hier infecteren de bacteriebladeren dierlijke weefsels en vermenigvuldigen ze zich in geïnfecteerde gebieden.

Symptomen

Een chancre is een pijnloze zweer of zweer die verschijnt op de plaats van binnendringen. Zoals de mond, genitaliën of rectum zijn de meest typische symptomen in het primaire stadium. Deze laesies zijn een van de syfilis symptomen die vaak worden genegeerd, vooral wanneer ze zich ontwikkelen op minder voor de hand liggende plaatsen zoals de anus of vagina, omdat ze meestal hard, bolvormig en pijnloos zijn.

Afhankelijk van waar de ziektekiemen het lichaam zijn binnengedrongen. Chancres kunnen voorkomen in de mondholte, het perianale gebied of op de uitwendige genitaliën van de vrouw of man. De primaire chancre is pijnloos en verdwijnt vanzelf binnen drie tot zes weken zonder behandeling. Dit betekent echter niet dat de ziekte is uitgeroeid. De bacteriële organismen vermenigvuldigen zich en gaan door naar de volgende fase in het lichaam.

Omdat ze denken dat zweertjes onschuldig of pijnlijk zijn, negeren veel mensen ze of behandelen ze zichzelf, waardoor de infectie verergert. Seksueel actieve mensen moeten weten wat is syfilis en zich er regelmatig op laten testen. Omdat syfilis langzaam voortschrijdt, is vroegtijdige opsporing essentieel om de verspreiding te stoppen.

Secundair stadium van syfilis

Syfilis gaat meestal weken tot maanden na het verschijnen van de eerste chancre over naar het secundaire stadium als er geen behandeling plaatsvindt. De ziektekiemen beginnen zich op dat moment door het hele lichaam te verspreiden, waardoor verschillende orgaansystemen worden aangetast en een verscheidenheid aan symptomen ontstaat die verkeerd gediagnosticeerd kunnen worden als andere ziekten.

Symptomen

Syfilis in het tweede stadium kan ook de huid, slijmvliezen en lymfeklieren aantasten. Het is belangrijk om op de hoogte te zijn van de Syfilis gevaren en risico’s, aangezien deze ziekte in het tweede stadium wordt gekenmerkt door zijn verscheidenheid in het veroorzaken van universele en vaak aspecifieke manifestaties.

  • Veel patiënten die lijden aan secundaire syfilis hebben last van griepachtige symptomen zoals koorts, keelpijn uitputting en gezwollen lymfeklieren samen met spierpijn.
  • Warme, natte plaatsen zoals de anus of het vaginale gebied zijn de thuisbasis van vocht. Wratachtige laesies die condylomata lata worden genoemd. De verspreiding van deze laesies is erg groot.
  • Sommige mensen kunnen last hebben van haaruitval of dunner wordend haar, vooral bij de wenkbrauwen en op de hoofdhuid.
  • In de mond, keel of vaginaal gebied zijn slijmvlekken grijswitte pijnloze zweertjes.
  • Het meest voorkomende teken van secundaire syfilis is een brede uitslag die overal op het lichaam kan verschijnen, maar meestal op de handpalmen en voetzolen. Deze uitslag kan gepaard gaan met kleine, vlakke of verheven laesies.
  • Deze kunnen ruw en roodbruin zijn. Het kan minder opvallend zijn omdat de uitslag vaak niet jeukt.

Net als de chancre kunnen deze symptomen weken of maanden komen en gaan en dan spontaan verdwijnen. De infectie is echter nog steeds actief en als deze niet behandeld wordt, zal de syfilis verergeren. Syfilis is in dit stadium ook erg besmettelijk en mensen geven het onbewust door aan hun seksuele partners.

Latente fase van syfilis

Zodra de symptomen van het secundaire stadium verdwijnen, ontwikkelt zich het latente stadium van syfilis. Hoewel de uiterlijke symptomen en tekenen tijdens deze fase afwezig zijn, blijven de kiemen in het lichaam. Het kan jaren duren voordat de infectie verergert en het tertiaire stadium ingaat, of de infectie kan sluimeren.

Symptomen

Het latente stadium van syfilis is moeilijk vast te stellen zonder testen omdat er geen herkenbare symptomen zijn. Er zijn twee categorieën in dit stadium.

Vroege latente syfilis

Dit is het eerste jaar na het verdwijnen van de secundaire symptomen. Gedurende deze periode wordt nog steeds gedacht dat de ziekte overdraagbaar is en mensen kunnen terugkeren met latere symptomen.

Late latente syfilis

De infectie gaat over in de late latente fase als ze langer dan een jaar onbehandeld blijft. In niet-technisch jargon, behalve bij aangeboren overdracht, wordt niet langer aangenomen dat syfilis een ziekte is die van moeder op kind wordt overgedragen. Toch zijn de bacteriën aanwezig en kunnen ze later meer schade aanrichten.

Bloedtesten kunnen ook syfilis diagnosticeren tijdens de latente periode waarin de ziekte geen uiterlijke verschijnselen vertoont. Regelmatig testen is dus essentieel voor mensen die het risico lopen syfilis te ontwikkelen, omdat de behandeling tijdens de latente periode de verdere verspreiding van de ziekte naar het tertiaire of ergere stadium zal tegengaan.

Tertiair stadium van syfilis

Het ernstigste stadium van syfilis staat bekend als het tertiaire stadium en kan vele jaren of zelfs tientallen jaren na de oorspronkelijke infectie plaatsvinden als er geen behandeling wordt toegediend. Alle andere systemen van het lichaam, waaronder het hart en de hersenen, de zenuwen en de ogen, kunnen op dit moment fatale schade oplopen. Hoewel niet elke syfilispatiënt dit punt zal bereiken zonder behandeling, lopen degenen die dat wel doen het risico op ernstige gevolgen.

Symptomen

Tertiaire syfilis symptomen kunnen verschillende delen van het lichaam aantasten en zijn vaak ernstig. De langdurige gevolgen van de bacteriële infectie en de schade die het toebrengt aan weefsels en organen zijn verbonden met deze symptomen. Tot de meest voorkomende vormen van tertiaire syfilis behoren:

Cardiovasculaire syfilis

Syfilis veroorzaakt aneurysma’s of aortitis in de vorm van ontsteking van de aorta en kan ontstekingen veroorzaken samen met ischemische vaatziekten van het hart en de nabijgelegen vaten. Mensen lopen de kans om hart- en vaatziekten te ontwikkelen, waaronder hartfalen of een beroerte als gevolg van een van deze aandoeningen.

Gomachtige syfilis

Patiënten die lijden aan deze vorm van syfilis hebben naast de daaropvolgende laesies ook grote zachtgekookte tumoren die gummas worden genoemd. Behalve in de huid kunnen deze laesies zich ook in de lever, botten, spieren en andere organen bevinden. Als gummas in kritieke organen zoals het hart of de hersenen voorkomen, kunnen ze uiteindelijk de weefsels op die plaatsen beschadigen.

Neurocysticercose

Neurocysticercose is het neurologische stadium van syfilis, dat optreedt wanneer syfilis het centrale zenuwstelsel is binnengedrongen. Neurocysticercose kan in elk stadium optreden, maar meestal in het tertiaire stadium. Enkele van deze symptomen zijn ernstige hoofdpijn en verlies van bewegingscoördinatie.

Dit stadium kan behoorlijk slopend en woekerend zijn als het niet goed behandeld wordt. Zelfs in zo’n laat stadium van syfilisinfectie kunnen antibiotica worden gebruikt. De schade die wordt veroorzaakt door een syfilisinfectie kan echter onomkeerbaar zijn.

Diagnose en behandeling van syfilis

Naast het helpen bij de behandeling van syfilis, voorkomt vroegtijdige opsporing dat de ziekte zich ontwikkelt naar een verder gevorderd stadium. Het is belangrijk om rekening te houden met de syfilis incubatietijd, omdat symptomen vaak pas na enkele weken verschijnen. De diagnose wordt meestal gesteld als bij bloedonderzoek antilichamen worden gevonden tegen de infecterende bacterie Treponema pallidum. Als echter de verdenking op een vorm van neurosyfilis of zelfs tertiaire syfilis ontstaat, kunnen verdere tests een analyse van het hersenvocht of beeldvorming omvatten.

De hoeksteen van de behandeling is penicilline in elk stadium, hoewel zowel syfilis in een vroeg stadium als meer gevorderde gevallen behandeld kunnen worden met een enkele dosis intramusculaire penicilline of met meerdere doses in de loop van weken. Patiënten die allergisch zijn voor penicilline kunnen worden behandeld met andere antibiotica. Penicilline blijft echter de eerstelijnsbehandeling omdat de werkzaamheid ervan bij de behandeling van de ziekte zo bewezen is.

Vervolgens worden na de behandeling bloedtesten uitgevoerd om vast te stellen of de infectie goed is verdwenen. In sommige gevallen kunnen de symptomen leiden tot neurologische complicaties die zelfs na de behandeling van de infectie kunnen blijven bestaan.

Conclusie

Het is van cruciaal belang om te begrijpen wat syfilis is? En hoe het zich in verschillende stadia ontwikkelt, omdat het voorkomen van gezondheidscomplicaties hierdoor eenvoudig wordt. Syfilis is ingedeeld in vier ziektestadia, waaronder primair, secundair, latent en tertiair en al deze stadia vertonen verschillende symptomen die per persoon kunnen verschillen.

Daarentegen draait de behandeling van syfilis om vroegtijdige diagnose en behandeling. Bij vroegtijdige ontdekking kan de infectie volledig worden genezen met antibiotica. Seksueel actieve mensen moeten zich van tijd tot tijd laten testen op SOA-ziekten, bijvoorbeeld met een SOA test thuis. Ze moeten ook leren wat syfilis is en hoe het zich ontwikkelt. Dit dient dus als een vorm van preventie door individuen tegen deze seksueel overdraagbare aandoeningen.

Senior kernfaculteit van Walden University bij ResearchGate | + berichten

Vaardig in non-profitorganisaties, anesthesie, spoedeisende geneeskunde, SOA-specialist en curriculumontwikkeling. Sterke onderwijsprofessional met een doctor in de wijsbegeerte (Ph.D.) gericht op ziekten en verpleegkunde met de nadruk op verpleegkundeonderwijs.